Sommige vulkanen in Mexico, zoals de Volcán Fuego de Colima of de beroemde Popocatépetl, zijn te gevaarlijk om te beklimmen, andere zijn eenvoudigweg te hoog (denk aan de Iztaccíhuatl of de Citlaltépetl - deze laatste is zelfs de op twee na hoogste berg van Noord-Amerika). Een niet meer actieve vulkaan die heel gemakkelijk te beklimmen is - een goede lichamelijke conditie is uiteraard wel vereist, en ook zult u eerst moeten wennen aan de hoogte -, is de Malintzin of La Malinche. Het hoogste punt ligt 4420 meter boven zeeniveau; u kunt met uw gids vanuit Puebla of Mexico Stad naar de basis rijden op ruim 3100 meter en in circa 4 uur naar de top wandelen.
Afgezien van de toegankelijkheid is de vulkaan vooral bijzonder vanwege de geschiedenis. In de Azteekse mythologie was Xochiquétzal ('Schitterende Bloem') de godin van de schoonheid, de liefde en de schone kunsten. Haar eerste echtgenoot was Tláloc, de regengod. Maar Tezcatlipoca - niemand minder dan de 'Zwarte Rokende Spiegel', heer van de hemel en van de aarde, god van de nacht, de kou en het noorden - had een oogje op haar en ontvoerde de mooie dame op een onbewaakt moment. Tláloc bleef alleen achter, ontroostbaar, humeurig, ongenietbaar. Een periode van grote droogte brak aan; de regengod had geen zin of puf meer om buien te laten vallen op het om regen smekende land. Dit ging zo een tijdje door, op een gegeven moment werd de droogte een zo ernstig probleem dat er geen water meer was en er geen gewassen meer groeiden, de mensen kwamen om van honger en dorst. Andere goden zagen dit met lede ogen aan en besloten op een dag bijeen te komen voor crisisberaad. Ze trokken al snel de conclusie dat het Tláloc boven alles aan liefde ontbrak, of in ieder geval aan prettig gezelschap, en dat hij snel aan een nieuwe vriendin of echtgenote geholpen moest worden. Ze koppelden hem aan de ambitieuze Matlalcueye, die zich ontpopte als godin van de stromende wateren, er geen gras over liet groeien en binnen de kortste keren met hem trouwde. Tláloc werd enorm door haar opgebeurd en liet, zodra het huwelijk een feit was, weer weldadige regenbuien neerdalen over het land, dat daar zienderogen van opknapte en in korte tijd weer een groene en frisse aanblik bood. Matlalcueye, 'Heerseres over de Groene Flank', liet beekjes en rivieren van de bergen naar beneden stromen, de valleien kwamen weer tot leven en er werd weer landbouw bedreven. Uit dankbaarheid werd er een vulkaan naar haar vernoemd: Malintzin. Later kreeg deze ook de naam van de Indiaanse vrouw van de Spaanse veroveraar Hernán Cortés: La Malinche. Nog altijd zijn de flanken van de vulkaan verbluffend groen, een mooi contrast met de droge cactuslandschappen verder naar het oosten.
Wat een beklimming gedenkwaardig maakt zijn de - bij helder weer - absoluut schitterende uitzichten op de tweelingvulkanen Popocatépetl en Iztaccíhuatl, 5426 respectievelijk 5286 meter hoog. Twee fiere vijfduizenders, hoger dan de Mont Blanc. Hoe prachtig veel Mexicaanse landschappen ook zijn, het zal moeilijk zijn om een panorama te vinden dat aan het uitzicht vanaf de Malinche-vulkaan kan tippen! En Mexico zou Mexico niet zijn als ook aan de tweelingvulkanen niet weer een mythe verbonden was. Als u goed kijkt, kunt u in de vorm van de Iztaccíhuatl een slapende vrouw herkennen. De naam betekent dan ook 'Witte Vrouw'; op de flanken ligt eeuwige sneeuw. Iztaccíhuatl was een prinses die in het huwelijk zou treden met de krijger Popoca. Maar haar vader was sterk tegen het huwelijk gekant en stak er een stokje voor, hij vertelde haar de leugen dat Popoca in een gevecht was omgekomen. De prinses stierf van verdriet, net als Popoca toen hij, eenmaal terug van zijn veldtocht, zich van haar dood vergewiste. Bedroefd nam hij haar lichaam in zijn armen en legde haar te rusten. Daarna offerde hij zichzelf aan de goden en zwoer voor eeuwig te zullen waken over haar lichaam. Dat is dus de reden dat de trouwe Popocatépetl nog altijd rookt! De berg is een brandende toorts, een blijvend eerbetoon aan de betreurde geliefde. Of, prozaïscher gezegd: u ziet hier, in de verte, een van de meest actieve vulkanen van het hele land! Soms zijn de rookwolken wel een kilometer hoog, een buitengewoon indrukwekkend gezicht.
Voor veel Mexicanen staat de Popocatépetl symbool voor de liefde die uiteindelijk overwint, voor het hartstochtelijke vuur dat niemand zal kunnen doven. Nu nog steeds. Net als in een hedendaagse telenovela, daarin wint de liefde tenslotte óók, al zal een schrijver van goeden huize moeten komen om een scenario als dit in dramatiek te evenaren.